راهنمای نگهداری ، مراقبت و تکثیر گل آپارتمانی زاموفیلیا

زاموفیلیا با نام علمی  ” Zamioculcas zamiifolia “ به خانواده ” Araceae ” تعلق دارد. زاموفیلیا گیاهی علفی و همیشه سبز است که معمولاً تا حدود ۶۰ – ۴۵ سانتی متر رشد می‌کند. اما گیاهان مسن می‌توانند به حدود ۱۲۰ سانتی متر نیز برسند.

زاموفیلیا گیاهی زیبا با برگ‌های چرمی و براق که بسیار مناسب آپارتمان است. چرا که گیاهی مقاوم بوده و برای منازلی که دسترسی کافی به نور ندارند، ایده آل می‌باشد. همچنین از جمله گیاهانیست که مناسب افراد مبتدی و کسانی که علاقه زیادی به پرورش گیاهان دارند ولی اطلاعات کافی درباره آن ها ندارند. زیرا خشک کردن زاموفیلیا کار بسیار سختی است.

برگ‌های گیاه محور اصلی به طول ۶۰ – ۴۰ سانتی متر دارند و در دو سوی این محور ۸ – ۶ جفت برگچه به طول ۱۵ – ۷ سانتی متر قرار دارند. دلیل اصلی محبوبیت این گیاه نیز برگ‌های آن است.

بیشتر بخوانید : همه چیز درباره نگهداری گل فیتونیا

زاموفیلیا به طور کل گیاهی همیشه سبز است. اما در طی دوران‌هایی که خشکی می‌کشد برگ‌های خود را از دست می‌دهد و به رکود می‌رود و زمانی که رطوبت مناسب را دریافت کند، رویش مجدد برگ‌ها آغاز می‌شود. گل‌های این چندان جالب توجه نیستند و در صورت شکل گیری حدود ۷ – ۵ سانتی متر هستند و در قسمت پایین گیاه و از اواسط تابستان الی اوایل پاییز ظاهر می‌شوند.

از نام‌های انگلیسی این گیاه می‌توان به Z Z Plant ( گیاه زی –زی که از همه متداول‌تر است )، aroid plant, fat boy و eternity plant اشاره کرد. توجه داشته باشید که تمامی قسمت های این گیاه دارای ماده اکسالات کلسیم است و در صورت مصرف شدن می‌تواند مشکلاتی برای پوست و یا دستگاه گوارشی ایجاد کند. به همین دلیل هنگام کار کردن با این گیاه بهتر است دستکش به دست کنید و آن را دور از دسترس کودکان و یا حیوانات خانگی قرار دهید.

بیشتر بخوانید : همه چیز درباره ی نگهداری گل سانسوریا

نکات مهم نگهداری گل زاموفیلیا یا زامیفولیا

• نور مناسب زاموفیلیا

زاموفیلیا مکانی با نور متوسط را می‌پسندد و اگرچه مکان‌هایی با نور کم را نیز به خوبی تحمل می‌کند. اما بهترین و مناسب‌ترین رشد خود را در مکانی با نور متوسط خواهد داشت. اگر مکان شما پر از نور است مراقب باشید که نور مستقیم آفتاب به گیاهان برخورد نکند. زیرا موجب سوختن حاشیه و نوک برگ‌ها و در موارد شدید ریزش برگ‌ها می‌شود. نور کم محیط مشکل خاصی را برای این گیاه ایجاد نمی‌کند.

• آبیاری مناسب زاموفیلیا

زاموفیلیا از جمله گیاهانی است که اکثراً از وجود آب اضافی در محیط اطراف ریشه آسیب می‌بیند تا از خشکی خاک. وجود آب اضافی ابتدا موجب رنگ زرد – قهوه ای برگ‌ها، ریزش آنان، پوسیدگی ساقه‌های زیرزمینی و در نهایت ازبین رفتن تمامی گیاه خواهد شد. بنابراین زمانی این گیاه را آب دهید که نه تنها سطح خاک بلکه خاک تا عمق حدود ۵ سانتی متری خشک شده باشد.

توجه کنید مسئله ماندگاری آب در خاک پای گیاه به خصوص در طی زمستان موجب از بین رفتن گیاه به دلیل پوسیدگی ریزوم‌ها و همچنین ریشه گیاه خواهد شد. زیرا در طی زمستان که اصولا دمای محیط سردتر نیز هست، گیاه فعالیت بسیار کمتری دارد و نسبت به رطوبت ماندگار در خاک بسیار حساس است. بنابراین در طی فصول سرد نسبت به آبیاری این گیاه اصرار نکنید و فقط زمانی گیاه را آب دهید که حتما سطح خاک خشک شده باشد.

از سوی دیگر نگرانی از مسئله آبیاری بیش از اندازه نباید موجب شود که به این گیاه خشکی داد. زیرا خشکی کشیدن گیاه نیز موجب ریزش برگ‌های آن خواهد شد. بنابراین بهترین راه امتحان کردن وضعیت رطوبتی سطح خاک تاعمق ۵ سانتی متری است تا نسبت به آبیاری آن بهتر بتوان تصمیم گرفت.

بیشتر بخوانید : همه چیز درباره نگهداری گل برگ عبایی

• دمای مناسب زاموفیلیا

زاموفیلیا بهترین رشد خود را در دمای ۲۶ – ۱۸ درجه سانتی گراد انجام می‌دهد و دمای ۱۵ درجه سانتی گراد حداقل دمای مناسب برای نگهداری زاموفیلیا است و زمانی که دما به کمتر از ۱۰ درجه برسد برگ‌های گیاه بسیار کم رنگ خواهند شد و در دمای صفر درجه گیاه به طول کل از بین خواهد رفت.

در طیف دمایی مناسب این گیاه یعنی ۲۶ – ۱۸ درجه هر مقدار که به سمت دمای گرم برویم، رشد و توسعه برگ‌های این گیاه نیز بهتر و با سرعت بیشتری انجام می‌گیرد. از طرفی مشکلی که دمای سردتر برای این گیاه ایجاد می‌کند بیشتر به دلیل عدم مصرف آب موجود در خاک است تا دمای خنک هوا. زیرا در هوای خنک ( با نزدیک شدن به ۱۵ درجه ) فعالیت و مصرف آب در این گیاه نیز کاهش می‌یابد و اگر آن را به همان صورتی که در دماهای گرم تر آبیاری کنیم، در واقع به پوسیدگی و از بین رفتن گیاه کمک خواهیم کرد.

• خاک مناسب زاموفیلیا

زاموفلیا به خاکی سبک و با زهکش خوب نیاز دارد. زیرا ماندگاری آب اضافی حاصل از آبیاری موجب پوسیدگی ساقه‌های زیرزمینی ( ریزوم ) و ریشه‌های آن می‌شود. از انواع مخلوط های خاکی سبک می‌توان استفاده کرد. به عنوان مثال می‌توان از ترکیب خاک معمولی + خاک برگ+ شن و یا کوکوپیت + پرلیت + شن استفاده کرد.

زمانی که ریشه‌های گیاه از منافذ زیرین گلدان بیرون آمد، نشانه این است که باید گلدان گیاه را عوض کرد. گلدان جدید را کافی است که فقط یک سایز از گلدان قبلی بزرگتر در نظر بگیرید. زیرا انتخاب یک گلدان بزرگتر فقط منجر می‌شود که گیاه تا مدتی که ریشه‌ها حجم داخلی گلدان را پر کنند، رشد ساقه و برگ خوبی نداشته باشد. زمان مناسب تعویض گلدان این گیاه نیز در اوایل فصل بهار است.

به یاد داشته باشید که برای کمک به زهکش بهتر گلدان حتما بر روی منافذ کف گلدان چندین تکه سفال شکسته و یا قلوه سنگ‌های کوچک قرار دهید.

• کوددهی گل زاموفیلیا

برای کوددهی به این گیاه در طی فصل و بهار و تابستان می‌توان هر ۶ هفته یکبار از کودی ملایم همانند ۱۰-۱۰-۱۰ استفاده کرد. اگر کود ۲۰-۲۰-۲۰ در اختیار دارید غلظت آن را به نصف کاهش دهید و بعد استفاده کنید. زیرا زاموفیلیا به طور کل گیاهی کند رشد است و نیاز زیادی به کود ندارد. کوددهی را از اوایل / اواسط پاییز تا فرا رسیدن فصل بهار متوقف کنید.

بیشتر بخوانید : تغذیه گیاهان و زمان مناسب کود دادن به گل و گیاه آپارتمانی

• هرس گل زاموفیلیا

به هرس خاصی نیاز ندارد مگر جدا کردن برگ‌های زرد و یا آسیب دیده از گیاه که باید با ملایمت و با کمک وسیله ای تیز همانند قیچی انجام شود تا به محور برگ و یا ساقه و سایر برگ‌ها آسیب وارد نشود. در هرس زاموفیلیا همچنین در گیاهانی که بیش از اندازه بزرگ و متراکم شده اند می‌توان برخی از ساقه ها را تا نزدیکی سطح خاک قطع کرد تا از تراکم ساقه‌ها از مرکز گیاه کاسته شود. البته در هرس گیاه زاموفیلیا قطع بیش از اندازه ساقه‌ها موجب ظعیف شدن ریزوم‌ها ( ساقه‌های زیرزمینی ) گیاه و در نتیجه ضعف و عدم رشد گیاه خواهد شد.

• تعویض گلدان در طول نگهداری از زاموفیلیا یا همان زامیفولیا

خوبی زاموفیلیا در این است که می‌تواند برای مدت طولانی در یک گلدان زندگی کند، بدون اینکه نیازی به تعویض گلدان داشته باشد. با این حال بعد از چند سال به تعویض گلدان نیاز خواهد بود. اگر در طول نگهداری زامیفولیا یا زاموفیلیا شما نیاز به تعویض گلدان پیدا کرد، مراحل زیر را دنبال کنید :

• برای تعویض گلدان زاموفیلیا در بهار اقدام کنید.
• گلدانی را انتخاب کنید که یک سایز از گلدان فعلی بزرگ تر باشد. مطمئن شوید که گلدان جدید حتما دارای حفرات زهکشی متعددی باشد. برای مثال اگر قطر گلدان گیاه شما 10 سانتی‌متری است باید با گلدانی 15 سانتی‌متری تعویض شود.
• برای پر کردن گلدان از خاکی باکیفیت استفاده کنید. مثل خاک گلدان مخصوص بنفشه آفریقایی
• کف گلدان را با خاک گلدان پر کنید.
• گیاه را از گلدان قدیمی خارج کنید.
• ریزوم‌های خیلی نرم، لزج و آسیب‌دیده را از توپ ریشه جدا کنید.
• گیاه را در گلدان جدید، درست روی خاک قرار دهید. گیاه باید در عمقی یکسان با گلدان قبلی کاشته شود. پس ارتفاع خاک و موقعیت قرار گرفتن آن را در گلدان جدید با گلدان قبلی تطبیق دهید.
• بعد از قرارگیری گیاه در گلدان، فضای خالی گلدان را با خاک پر کنید. بعد از اینکه گلدان پر شد خاک را فشار ندهید و آن را متراکم نکنید.
• سپس گیاه را به‌خوبی آبیاری کنید، تا جایی که آب اضافی از زیر گلدان خارج شود.
• اجازه دهید آب‌های باقی‌مانده در خاک نیز از طریق حفرات زهکشی خارج شوند.
• گیاه را به مکان اصلی خود برده و دور از نور مستقیم نگهداری کنید.
• در نهایت نیز هرگز اجازه ندهید که خاک و گلدان گیاه غرقاب شوند.

جهت مشاهده و خرید انواع گلدان وارد شوید…

• تمیز کردن برگ‌ها، یک کار مهم در نگهداری و زیبایی زاموفیلیا

برگ‌های سبز این گیاه به‌طور طبیعی براق و درخشان هستند. پس برای تمیز کردن آن‌ها نیازی نیست هیچ‌گونه محلول درخشان‌کننده برگ به آن‌ها بزنید. در طول مدت نگهداری از زاموفیلیا یا زامیفولیا هر یک یا دو هفته یکبار، با یک پارچه نرم مرطوب یا دستمال میکروفایبر مرطوب، گرد و غبار سطح برگ‌ها را تمیز کنید. این کار به گیاه کمک می‌کند تا تمام نور موجود را دریافت کرده و بتواند نفس بکشد.

روش تکثیر زاموفیلیا و پرورش آن

یکی از راه‌های ازدیاد، روش تکثیر گل زاموفیلیا از طریق قلمه برگ ( برگچه ) است. برگ‌ها را دقیقا از قسمتی که به محور متصل است جدا می‌کنیم و در مخلوطی سبک و مرطوب قرار می دهیم. از ترکیب‌های مختلفی به این منظور می‌توان استفاده کرد، مثلاً ترکیب کوکوپیت + پرلایت و یا خاک برگ + شن و یا پیت ماس + شن و یا هر ترکیب دیگری که علاوه بر نگهداری رطوبت از بافت سبک و زهکش بسیار خوب برخوردار است می‌توان استفاده کرد.

بعد از قرار دادن قلمه‌ها در مخلوط کاشت، پوشاندن سطح گلدان با لایه ای از پلاستیک شفاف به ماندگاری رطوبت هوای اطراف قلمه‌ها کمک می‌کند. در مدت زمانی که برگ‌ها به نظر در حال پوسیدن هستند، ساختارهای غده ای شکل در قسمت زیرین خاک در حال شکل گرفتن است که این ساختارها در نهایت گیاهان جدید را شکل می‌دهند.

روند شکل گیری این غده‌های کوچک ۷ – ۶ هفت ماه می‌تواند طول بکشد و رویش برگ‌ها از آن ها نیز چند ماه زمان نیاز دارد به بیان دیگر تکثیر این گیاه از قلمه ها برگ حتی می‌تواند تا حدود یک سال نیز طول بکشد. تقسیم گیاه و به بیان دیگر تقسیم ریزوم گیاه روش دیگر تکثیر آن است. زمانی که گیاه به خوبی متراکم و بزرگ شده است، هنگام تعویض گلدان می توان توده ریزوم‌های گیاه را از هم جدا کرد و هر قسمت را به عنوان گیاهی مستقل در گلدانی جداگانه کاشت کرد.

بیشتر بخوانید : همه چیز درباره ی نگهداری گیاه پتوس

روش تقسیم گیاه

روند شکل گیری غده‌های جدید در زیر خاک بسیار کند است. گاهی ممکن است در طی این مدت زمان با قهوه‌ای – زرد شدن قلمه برگ‌ها مواجه شوید، اما در دور ریختن آن ها عجله نکنید و انتهای چند برگ را حتماً بررسی کنید. اما در انتهای همان برگ‌های به ظاهر از بین رفته، می‌تواند غده مربوط به گیاه جدید شکل گرفته باشد. بنابراین قبل از دور ریختن برگ‌های زرد و پوسیده، انتهای آنان را حتماً بررسی کنید.

تشکیل شدن غده در انتهای برگ‌های تهیه شده از گیاه مادری و سپس شکل گیری برگ جدید و ریشه زایی این غده ها. توجه کنید که در این مورد، برگ‌های گیاه مادری اگرچه در طی روند شکل گیری غده های گیاه جدید از بین نرفته‌اند، اما در نهایت خواهند پوسید و جز گیاه جدید نخواهند شد.

برای بیرون آوردن گیاه و جلوگیری از صدمه به ساقه‌های زیرزمینی و ریشه های گیاه ابتدا گیاه را به شکل افقی روز زمین قرار دهید. با وسیله ای تیز، بدنه گلدان را شکاف دهید. شکاف را بیشتر کنید تا اکثر بدنه گلدان از اطراف توده ریشه‌های این گیاه آزاد شود. توده ریشه و ساقه‌های زیرزمینی را از ناحیه ای که موجب آسیب رسیدن به ساقه‌های زیرزمینی نمی‌شود از هم جدا کنید. سپس هر قسمت را به شکل جداگانه در گلدانی مستقل می‌کاریم.

بیشتر بخوانید : همه چیز درباره ی نگهداری گل ناز یخی

استفاده از گل آپارتمانی زاموفیلیا در دکوراسیون داخلی

آنچه که باعث می شود گیاه ZZ در میان طراحان دکوراسیون ساختمان ها و ادارات و مراکز تجاری بسیار محبوب باشد، سادگی مراقبت و پرورش این گیاه است. این گیاه حتی در مناطق کم نور هم به رشدش ادامه می دهد و نگهداری از آن ساده است. هر چند که آن ها هم مثل بقیه گیاهان نیاز به آبیاری دارند، اما نه هر روز! در ضمن آن ها تمایل دارند که به آرامی رشد کنند.

نکته: در کل زاموفیلیا گیاهی است که رشد سریعی ندارد و اگر دیدید گیاهتان بعد چند ماه رشد چشمگیری نداشته نگران نشوید، حتی ممکن است در طول یک سال فقط یک ساقه اضافه کند.

آفات گیاه زاموفیلیا

گیاه زاموفیلیا دچار آفت و یا بیماری خاص نمی‌شود. البته آفات شایعی همانند کنه‌های تارعنکبوتی، شپشک‌ها و کنه‌ها اگر در محیط وجود داشته باشند و سایر گیاهان را آلوده کنند ممکن است که به سراغ این گیاه نیز بیایند. از بیماری‌های قارچی نیز می‌توان به انواعی همانند سفیدک پودری، زنگ و یا لکه برگی قارچی و همچنین باکتریایی ایجاد کرد که رایج نیستند، اما شرایط محیطی نامناسب می‌تواند شیوع آن ها را گاهی تحریک کند.

مسئله ای که بیش از هر مورد دیگری موجب از بین رفتن آن می‌شود، آبیاری زیاد و نامناسب بودن زهکش خاک است که موجب پوسیدگی ریزوم‌ها ( ساقه‌های زیرزمینی ) و ریشه‌های گیاه خواهد شد.

بیشتر بخوانید : آفات گیاهان آپارتمانی و از بین بردن آن ها با ساده ترین و بهترین روش ها

کلام پایانی

گل زاموفیلیا یکی از گیاهان آپارتمانی ( خرید انواع گیاهان آپارتمانی ) است که با فراهم کردن شرایط مناسب آن می تواند به خوبی در منزل شما رشد کند. در این مقاله به طور کامل در مورد نگهداری و پرورش گل زاموفیلیا و روش های برطرف ساختن بیماری های آن توضیح داده شد. شما می توانید با رعایت نکات گفته شده در این مقاله به راحتی گل زاموفیلیا خود را پرورش دهید یا تکثیر نمایید.

در صورت داشتن هر گونه سوال در مورد این گیاه، سوال خود را در ادامه همین مقاله و در قسمت دیدگاه ها بپرسید تا کارشناسان گل رضوان در کوتاه ترین زمان پاسخگوی شما عزیزان باشند.

زاموفیلیا