آموزش نگهداری از گل حسن یوسف به عنوان یک گیاه آپارتمانی

گل حسن یوسف

گل حسن یوسف یکی از گل های زیبای آپارتمانی است که تقریبا در اکثر آپارتمان ها دیده می شود.

حسن یوسف با نام انگلیسی nettle painted و نام علمی Solenostemon scutellarioides شناخته شده و از خانواده نعناعیان(Lamiaceae) می باشد.

این گیاه دوست داشتنی از تیره نعناع است و از دیرباز در ایران کاشته میشود و بسیار محبوب می باشد..

تولید آن در ایران از دیر باز آغاز شده است.

رنگ آمیزى برگ هاى حسن یوسف با زیبایى و تنوع ویژه اى که داراست، آن را از هر گیاه دیگرى متمایز مى کند

این گیاه به شكل های مختلفی وجود دارد كه ممكن است از نگاه اول گیاهان متفاوتی به نظر آیند ولی تمامی آنها دارای نام واحد ونیازمند شرایط یكسانی هستند

حسن یوسف ها به خاطر زیبایی رنگ برگ هایشان هم درون آپارتمان و هم در بیرون در ردیف گیاهان پرارزش و دوست داشتنی می باشند.

انواعی از آنها بارنگهای صورتی و قرمز و رنگ ارغوانی ، قرمز وسبز تحت عنوان ملكه دنباله قرمز وجود دارند .

تمام انواع حسن یوسف به راحتی در آب ریشه دار می شوند و می توانند در آب خالص هم به خوبی رشد كنند .

نکات مهم نگهداری گل حسن یوسف:

این گیاه آفتاب دوست است و تابش خورشید باعث تغییر رنگ برگ‌ها و زیبایی گیاه می‌شود.

این گیاه روزانه چهار ساعت و بیشتر به نور مستقیم خورشید نیاز دارد و از لحاظ نور مصنوعی به میزان 800 شمع در مدت 12 ساعت در روز به نور نیاز دارد .

لازم به ذكر است كه در صورت فراهم نبودن شرایط نوری این گیاه به حالت علفی یا سبز كامل در می آید كه در این صورت از جذابیت و زیبایی آن كاسته می شود .

این گل در روز به دمای بین 25 الی 23 درجه ودر شب به دمای بین 20 ال 25 درجه سانتی گراد نیاز دارد.

حسن یوسف باید به صورت دائمی آبیاری شود وخاک آن به صورت مرطوب باشد.

چون گیاه حسن یوسف دارای رشد سریعی می باشد جهت جلوگیری از رشد سریع و بی قواره شدن آن بایستی جوانه انتهای نوك ساقه را هر زمان كه لازم شد قیچی كنید .

بهترین و مناسب ترین خاک برای جوانه زنی بذرها به خصوص بذر گیاهان خاص و کمیاب ترکیبی از پیت ماس و خاک کوکوپیت است چون این خاک رطوبت را برای جوانه زدن بذرها به خوبی در خود نگه میدارد.

تکثیر حسن یوسف و روش ازدیاد این گل :

روش کاشت بذر حسن یوسف :

توجه :

ترکیب خاک برای کاشت بذر حسن یوسف : ( ۳۰ درصد کوکوپیت + ۵۰ درصد پیت ماس + ۲۰ درصد پرلیت ) البته از کوکوپیت خالی هم میتوانید استفاده کنید اما رشد بذرها خیلی به کندی و ضعیف صورت میگیرد برای تامین مواد مغذی جوانه ها بهتر است مقداری پیت ماس و یا اگر پیت ماس نداشتین از مقداری کود دامی یا ورمی کومپوست استفاده نمائید.

ابتدا باید خزانه ای آماده کنید تا بذرها در آن کاشته شوند و هیچوقت بذرها را مستقیم در گلدان اصلی نکارید.

برای خزانه گرفتن گلدانی با دهنه بزرگ اما ارتفاع کم تهیه کنید و درون آن خاکی که ترکیب نموده اید را بریزید و آبیاری کنید تا خاک خوب خیس شود چون بعداز پاشیدن بذرها نمیتوانید خوب آبیاری کنید حالا بذرها را به فاصله ۲ الی ۳ سانتیمتر بر روی خاک بپاشید ، لایه خیلی نازکی از خاک ترکیبی را روی بذرها بریزید در حدی که کامل روی بذرها را نپوشاند چون بذرهای حسن یوسف ریز هستند و بذرهای ریز اگر در خاک زیاد دفن شوند به راحتی پوسیده میشوند .

حالا مجدد به آن آب اسپره کنید. توجه کنید که آب را حتما اسپره کنید چون آبیاری به غیر از اسپره کردن باعث جابجایی بذرها میشود.

سپس روی گلدان نایلون فریزر بکشید به طوری که هوا خارج نشود این کار باعث حفظ رطوبت و گرما میشود که عمل جوانه زنی به راحتی صورت میگیرد.

وقتی جوانه ها از خاک بیرون زدند نایلون را از روی گلدان بردارید و وقتی چهار یا شش برگ در آوردن آنها را از خزانه در بیاورد و در خاکی غنی به صورت جدا گانه بکارید.

دمای مناسب برای جوانه زنی حسن یوسف ۲۰ تا ۲۵ درجه میباشد .

خاک مناسب برای کاشت حسن یوسف بعداز ۴ برگه شدن :

ترکیب خاک برای کاشتن جوانه های حسن یوسف بعداز سبز شدن در شهرهای مختلف متفاوت است مثلا در شمال کشور نباید از خاک رس به تنهایی استفاده کرد چون در شمال رطوبت زیاد است و خاک رس چون آب را در خود حفظ میکند باعث خفگی گیاه میشود.

برای مناطق خشک کشور : تر کیب ۵۰ درصد خاک رس – ۲۰ درصد ماسه – ۱۰ درصد کود دامی یا ورمی – ۲۰ درصد برگ یا پرلیت

برای مناطق شمالی و مرطوب : ترکیب ۴۰ درصد خاک باغچه – ۲۰ درصد ماسه – ۱۰ درصد پوست برنج – ۲۰ درصد کود دامی – ۱۰ درصد برگ

توجه : هیچ وقت اقدام به نگهداری گل و گیاهان بیرونی در منزل نکنید چون درون منزل نور و تهویه هوای کافی برای رشد گیاهان و درختان بیرونی وجود ندارد حتی کاشت بذر هم ممکن است با مشکل مواجه شود در کل اگر مکانی برای کاشت بذر ندارید و مجبور هستید که در منزل این کار را بکنید بهتر است گلدان خزانه را روی پنجره جنوبی بگذارید تا نور کافی به آن برسد و حتما پس از سبز شدن بذر گیاهانی که بیرونی هستند آنها را به بیرون از خانه انتقال بدهید ( اگر به بیرون انتقال ندهید ساقه ها دراز شده و کم کم از بین میرود )

قلمه زدن حسن یوسف :

حسن یوسف را می توان در تمام فصول به روش قلمه زنی ساقه در محیط كنترل شده تكثیر نمود.

در ضمن قلمه های این گیاه در بهار و تابستان به راحتی در آب ریشه دار می شوند .

مراحل قلمه زدن حسن یوسف :

در ابتدا با استفاده از یک چاقوی تیز و تمیز یا قیچی باغبانی هر تعداد قلمه ای که می خواهید از گیاه مادر بگیرید.
برش شاخه را درست زیر گره برگ و به صورت اریب انجام دهید همچنین بهتر است، هر شاخه ای که می برید بین 10 تا 15 سانتیمتر طول داشته باشد.
سپس تمام برگهای نیمه پایینی قلمه را بکنید و دور بریزید. این کار برای اینکه تمام انرژی گیاه صرف ریشه زایی گردد، ضروری است.
خاکی را که میخواهید قلمه را در آن قرار دهید تا ریشه بزند، آماده کنید. (همانطور که در بالا گفته شد بهترین خاک برای کاشت و نگهداری حسن یوسف مخلوطی از خاک برگ، خاک باغچه و ماسه است.) حتما توجه داشته باشید که خاک کاملا مرطوب باشد.
در زمان انتقال مراقب باشید ریشه‌های گیاه آسیب نبیند. همچنین لازم است حداقل پایین‌ترین گره بدون برگ شاخه را بپوشاند. خاک را داخل گودال بریزید و آن را پر کنید.
برای ایجاد رطوبت و شرایط گلخانه‌ای، روی گلدان یک کیسه پلاستیکی شفاف بکشید. فقط مراقب باشید پلاستیک در تماس با گیاه قرار نداشته باشد. در صورت لزوم می توانید برای دور کردن پلاستیک از خود گیاه از خلال دندان کمک بگیرید.
گلدان را در مکانی روشن با نور غیر مستقیم خورشید قرار دهید.
قلمه حسن یوسف ظرف دو تا سه هفته ریشه تولید می کند. هر زمان که متوجه جوانه جدیدی در گیاه شدید به معنی آن است که گیاه ریشه زده است.

درمان آفت حسن یوسف :

حسن یوسف ها بیشتر از هر گل دیگری دچار بیماری یا آفت شپشک می شوند.

برای مقابله با این شپشک مقداری سم مالاتیون ( ۲ سی سی در ۱ لیتر آب ) را درون اسپره های تفنگی ریخته و خوب تکان داده تا به خوبی با آب مخلوط شود.

سپس زیر و روی برگها و ساقه ها را با سمپاش به خوبی اسپری کنید.

این کار را در طول هفته یک مرتبه انجام دهید و تا از بین رفتن این آفت ها عمل سمپاشی را ادامه دهید.

نکته مهم اینه که شپشک ها با این سم به راحتی از بین میروند اما تخم های این شپشکها که زیر یه لایه ای مثل پنبه هستند به سادگی از بین نخواهند رفت.

پس برای اینکه کل آفت از گل و یا گیاه شما دست بردارد باید تخم ها هم تبدیل به شپشک بشوند و با سم پاشی دوباره نابود خواهند شد.

درکل باید هفته ای یک بار سم پاشی کنید تا شپشک ها نابود شوند.

به این نکته توجه داشته باشید که شپشک ها بیشتر در ساقه ها و زیر برگها تجمع میکنند و حتما زیر برگها را هم سمپاشی کنید.

علت پژمرده شدن گل حسن یوسف :

پژمرده شدن حسن یوسف می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که یکی از علت های اصلی آن به زیاده روی در آبیاری و یا باتلاقی شدن گلدان بستگی دارد .این موضوع می تواند هم مربوط به آبیاری بوده و هم مناسب نبودن زهکشی گیاه .

از دلایل دیگر آن میتوان به نور و حرارت زیاد و همچنین آفات ( که روش درمان آن در بالاتر ذکر شده) اشاره کرد.

همچنین فرا رسیدن زمان تعویض گلدان هم میتواند دلیلی بر پژمردگی حسن یوسف داشته باشد. برای مشخص کردن زمان تعویض گلدان سطح گلدان را به وسیله چوب یا خودکار به هم بزنید اگر ریشه به سطح گلدان رسیده زمان تعویض گلدان فرا رسیده است.

توجه : (اگر نیاز به تعویض گلدان دارد تنها یک سایز گلدان خود را بزرگتر نمایید).

در کل برای اینکه حسن یوسف زیبایتان پژمرده نشود باید به موارد زیر دقت کنید:

آبیاری حسن یوسف

حسن یوسف در فصل های گرم سال به آبیاری زیاد احتیاج دارد و سطح خاک آن باید تقریبا مرطوب باشد. یادتان باشد که غرقاب کردن حسن یوسف باعث پژمردگی آن خواهد شد.

زهکشی مناسب حسن یوسف

توجه داشته باشید که اگر شما آبیاری را رعایت کنید ولی گلدانتان زهکشی مناسب نداشته باشد در نتیجه گیاه دچار پوسیدگی ریشه خواهد شد و از دست می رود.

دمای مناسب گل حسن یوسف

مناسب ترین دما برای این گیاه ۲۰ تا ۲۵ درجه است که اگر درجه حرارت بیش از این باشد باعث پژمردگی برگهای حسن یوسف خواهد شد.

نور مناسب گل حسن یوسف

حسن یوسفد برای رشد نیاز به نور زیاد دارد، البته توجه داشته باشید که منظور از نور مناسب تقریبا ۴ ساعت در طول روز بوده و قرار گرفتن گیاه در نور مستقیم آفتاب باعث سوختگی برگها و پژمردگی گیاه خواهد شد.

همچنین اگر مثل من دوست دارید حسن یوسف را پشت پنجره قرار دهید در صورتیکه آفتاب مستقیم و ملایم بر آن بتابد سوختگی برای برگ ها پیش نخواهد آمد ولی گیاه باید یک روز در میان آبیاری شود.